Kanał Elbląski – światowe dziedzictwo

Samorządy 11 gmin położonych nad Kanałem Elbląskim rozpoczynają starania o wpisanie go na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. To jedyny na świecie szlak żeglowny z systemem zabytkowych pochylni, działający w oryginalnej formie od ponad 140 lat.

DSC02397Obecnie na liście światowego dziedzictwa znajduje się 14 obiektów z Polski, jak zamek w Malborku, czy stare miasto w Krakowie. Fragment kanału w roku 1978 został uznany za zabytek techniki, natomiast Rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 14 stycznia 2011 został uznany za pomnik historii.

Kanał Elbląski jest najdłuższym kanałem żeglownym w Polsce. Jego długość wynosi 84,2 km. Całkowita długość kanału z odgałęzieniami wynosi 151,7 km, aczkolwiek można spotkać dane określające długość głównego szlaku wodnego na 127,5 km, a odnóg bocznych – na 65 km. Kanał łączy jezioro Druzno z Drwęcą oraz z jeziorem Jeziorak. Z jeziora Druzno, poprzez rzekę Elbląg z Zalewem Wiślanym, a także przez Kanał Jagielloński, Nogat i Wisłę z Morzem Bałtyckim.

Od sierpnia 2011 do grudnia 2014 prowadzona jest gruntowna rewitalizacja kanału polegająca na kompleksowej przebudowie wszystkich pięciu pochylni, umocnieniu brzegów oraz odmuleniu szlaku wodnego. Żeglugę na kanale wstrzymano na 2 lata z końcem sezonu letniego 2012.

Zbudowany w latach 1844-72 Kanał Elbląski jest unikatowym w skali świata zabytkiem hydrotechniki, dzięki czynnemu do dzisiaj systemowi pięciu zabytkowych pochylni z tzw. suchym grzbietem. Jednostki pływające, żeby pokonać różnicę poziomów, są umieszczane na wózkach i przeciągane po torowisku za pomocą stalowych lin, które porusza koło wodne.

Procedura wpisania zabytku na listę Unesco będzie jednak długa i mozolna, a sam proces wniesienia na listę kandydatów potrwa co najmniej kilka miesięcy.